Netcongestie betekent dat de vraag naar transportcapaciteit groter is dan de beschikbare ruimte. Het elektriciteitsnet is overbelast, er kan geen stroom meer geleverd of teruggeleverd worden en het stroomnet moet worden uitgebreid. Vergelijk netcongestie met de ochtendspits op de snelweg: wanneer er meer auto’s zijn dan de weg aankan, sta je vast. In een file beweegt het verkeer langzamer of staat stil. Dit zorgt voor vertraging. Bij netcongestie kan dit leiden tot stroomuitval of een verminderde kwaliteit van de elektriciteitsvoorziening. Om netcongestie aan te pakken, kan hetzelfde worden gedaan als bij het beheersen van files op de weg: alternatieve routes, extra rijstroken toevoegen of reizigers aanmoedigen om buiten de spitsuren te reizen.
Flexibele inzet van energie betekent: de vraag naar of het aanbod van elektriciteit aanpassen aan de beschikbaarheid van elektriciteit of transportcapaciteit op dat moment.
Denk aan een windpark dat een paar uur op halve kracht draait of een zonnepark dat uitstaat op een zonnige dag. Of het opladen van een elektrische auto op momenten dat de zon schijnt.
Door de grootschalige elektrificatie die op dit moment in Nederland plaatsvindt, zijn vraag en aanbod van elektriciteit en transportcapaciteit niet meer continu in balans. Daarbij komt dat we steeds meer gebruik maken van duurzame energiebronnen die niet permanent en op afroep beschikbaar zijn. Gevolg is dat het net op steeds meer plekken op piekmomenten vol zit (ca. 80-200 uur per jaar), maar in de daluren is nog wel ruimte.
Door flexibel met elektriciteit om te gaan (zowel elektriciteit gebruiken als duurzaam opgewekte elektriciteit leveren aan het net) kunnen we de piekmomenten beter verdelen en volle elektriciteitsnetten gedeeltelijk voorkomen.
Er zijn verschillende vormen van flexibel netgebruik die allemaal slim inspelen op het gebrek aan leveringszekerheid van elektriciteit. Bijvoorbeeld door te produceren op momenten dat er veel of weinig vraag naar elektriciteit is. Door elektriciteit op te slaan en bewaren voor momenten dat er weinig elektriciteit wordt aangeboden. Ook het tijdelijk terugschroeven van de productie van elektriciteit is een vorm van flexibiliteit; ruimte creëren op het net om te voorkomen dat het volloopt. Meer flexibele oplossingen vind je hier.
Het net zit op steeds meer plekken op piekmomenten vol (circa 80 – 200 uur per jaar), maar in de daluren is nog voldoende ruimte. Wanneer we de piekmoment op het elektriciteitsnet beter kunnen verdelen, kunnen we volle elektriciteitsnetten voor een deel voorkomen. Denk aan een windpark dat een paar uur op halve kracht draait of een zonnepark dat uitstaat op een zonnige dag. Of het opladen van een elektrische auto op momenten dat de zon schijnt.
Op momenten dat er veel aanbod aan elektriciteit is, bijvoorbeeld als de zon schijnt of de wind waait, zijn de elektriciteitsprijzen laag. Elektriciteit afnemen als het aanbod groot is, is daarmee doorgaans goedkoper dan afnemen op momenten dat het aanbod schaars is.
Als je elektriciteit afneemt, maar niet allemaal direct nodig hebt, kan energieopslag ervoor zorgen dat je goedkoop ingekochte energie op een later moment (bv. als de prijzen hoog zijn) alsnog kunt gebruiken of zelfs verkopen (tegen een lage prijs inkopen en een hoge prijs verkopen). Of en in welke mate flexibel vermogen bedrijfskosten kan verlagen is per bedrijf en situatie verschillend.
Meer weten?
Kijk hier voor meer informatie over het Landelijk Actieprogramma Netcongestie (LAN) en de samenwerkende partners.